کیسه کلستومی یکی از تجهیزات پزشکی است که به منظور خارج کردن مدفوع از بدن افرادی که دچار مشکلات روده بزرگ یا کولون هستند، تولید شده است. در واقع کلستومی نوعی عمل روده بزرگ است که به‌صورت دهانه ای به نام استوما در دیواره شکم، قرار داده شده و قسمتی از روده از دیواره مورد نظر برای خروج مدفوع، بیرون آورده می شود.
بعد از عمل کلستومی، کیسه مورد نظر به استوما متصل خواهد شد. این روش ممکن است به صورت موقت یا دائم انجام شود. وقتی که افراد به سرطان روده بزرگ مبتلا باشد و قسمتی از روده توسط جراحی برداشته شود، از این روش استفاده می کنند. برای اطلاع بیشتر در مورد این کیسه و کاربرد آن در ادامه این مقاله ما را همراهی کنید.
انواع کیسه کلستومی
قبل از انجام جراحی، پزشک در مورد انواع کیسه های کلستومی توضیحاتی را به بیماران ارائه خواهد داد تا انتخاب درستی را داشته باشند. با توجه به دائمی یا موقتی بودن زمان استفاده از کیسه ها و شرایط سیستم بدن هر فرد، این کیسه ها در انواع متفاوتی تولید می‌شوند که دارای بهترین عملکرد ممکن باشند. با توجه به شرایط زیر کیسه کلستومی را در دسته بندی های متفاوتی قرار می دهند:
- مقاوم در برابر بو
- کیسه ضد آب تا ۳ روز
- دارای مواد نرم و متریال مناسب با پوست
- غیر قابل مشاهده بودن
- امکان برداشتن و جدا کردن راحت از بدن
با توجه به موارد گفته شده، کیسه کلستومی در انواع متنوعی تولید می شود که هر کدام از این کیسه ها شامل اجزای زیر هستند:
- فلنج، پیچ یا برجستگی که در اطراف استوما متصل می شود.
- کیسه ای که به این برجستگی متصل شده و در زمان خروج مدفوع آن را جمع آوری میکند.
در واقع کیسه های کلستومی دارای اجزای بسیاری نیستند و تنها با نصب آنها روی استوما قابل استفاده خواهند شد.
انواع سیستم های کیسه کلستومی
سیستم این کیسه ها در دو نوع زیر قابل استفاده است:
- سیستم یک جزئی که در آن کیسه مورد نظر به طور مستقیم روی پوست اطراف استوما نصب می شود.
- سیستم دو جزئی که در ابتدا پیچ یا فلنج مورد نظر به پوست استوما متصل شده و سپس کیسه مورد نظر به آن وصل می شود.
از آنجایی که این کیسه ها انواع متفاوتی دارند، بیماران می‌توانند کیسه یکبار مصرف یا چند بار مصرف را با توجه به شرایط خود انتخاب کنند. همچنین اندازه این کیسه ها دارای تنوع است و در ساعات متفاوتی از شبانه روز افراد ممکن است کیسه هایی با سایز های متفاوت را مورد استفاده قرار دهند. برای این کار کافی است تا مشورت لازم را با پزشک متخصص خود انجام دهند.
از چه محصولاتی برای نگهداری بهتر کیسه کلستومی استفاده می شود؟
با توجه به اینکه این کیسه ها به منظور خروج مدفوع از بدن طراحی شده‌اند، دارای ویژگی های هستند که هیچ گونه بو و ترشحی را به خارج از خود انتقال ندهند. با این حال استفاده از برخی محصولات به محافظت از پوست و نگهداری مناسب این کیسه ها کمک میکند.
- خمیر استوما به منظور بهتر چسباندن کیسه ها
- استفاده از پودر استوما به منظور جلوگیری از جا به جایی کیسه و جذب رطوبت بیشتر
- وجود دستمال مرطوب به منظور تمیز کردن ناحیه مورد نظر
- کمربندهای نگهدارنده برای بالا بردن ایمنی کیسه های کلستومی
مدت زمان ماندگاری و دوام کیسه کلستومی چگونه است؟
از آنجایی که این کیسه ها در انواع یکبار مصرف و چند بار مصرف تولید می شوند، مدت زمان ماندگاری آنها با یکدیگر متفاوت است. طبق توصیه جراحان و پزشکان، هنگامی که یک سوم از کیسه مورد نظر پر شود، زمان تخلیه یا به طور کامل تعویض کردن آن است. این امر از نشت مدفوع به بیرون از کیسه و آسیب رسیدن به پوست اطراف استوما جلوگیری می کند.
اندازه کیسه نیز در دوام آن تأثیرگذار است. کیسه کوچک تر با توجه به این که تخلیه آن سریع تر صورت می گیرد، گزینه مناسبی برای استفاده در طول روز خواهد بود. کیسه بزرگتر در مواقعی که افراد در خواب هستند و قادر به تخلیه کیسه مورد نظر نیستند، استفاده می شود. موارد گفته شده در طول عمر یک کیسه مؤثر است.
در چه مواردی از کیسه کلستومی دائمی استفاده می شود؟
کیسه های کلستومی با توجه به شرایطی که روده بزرگ دارد، ممکن است دائمی یا موقت باشند. در واقع کلستومی موقت ممکن است تا مدت های طولانی به طول بیانجامد و بعد از آن با تشخیص پزشک کیسه های مورد نظر از بدن فرد جدا شود. با این حال در موارد زیر از کلستومی دائمی استفاده خواهد شد و افراد مجبور به استفاده همیشگی از این تجهیزات پزشکی هستند.
- برداشتن روده بزرگ
- کولیت اولسراتیو
- انسداد روده
- دیورتیکولیت
- سرطان روده بزرگ
- بیماری کرون
- سندروم روده تحریک پذیر مشکلات ژنتیکی مربوط به ساختار روده از بدو تولد
- رشد پولیپ های غیرطبیعی در روده بزرگ
آیا می توان با کیسه کلستومی زندگی راحتی را تجربه کرد؟
شاید تصور کنید افرادی که از این کیسه ها استفاده می کنند، زندگی سخت و غیرطبیعی را پشت سر می گذارند. ممکن است در برخی از موارد این تصور درست باشد. با این حال این افراد نیز مانند سایرین قادر به انجام فعالیت های روزانه خود خواهند بود.
این افراد نیاز است تا مراقبت های بیشتری را انجام دهند. به عنوان نمونه بیماران باید از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنند. همچنین برای رعایت بهداشت بیشتر نیاز است تا به دفعات حمام کنند. با رعایت نکات زیر هیچ گونه محدودیتی در روند زندگی، حتی در انجام ورزش برای این افراد وجود ندارد.
- حمل و نگهداری کیسه های اضافی در زمان مسافرت
- اجتناب از خوردن غذاهایی که سبب نفخ می شود.
- نگهداری کیسه های کلستومی با استفاده از کمربند ایمنی
- جدا کردن کیسه در زمان دوش گرفتن و پوشاندن آن
- نگهداری بیشتر از کودکانی که دارای این کیسه ها هستند.
- تعویض به موقع کیسه ها و تخلیه آنها
- جلوگیری از ورزش های تماسی که سبب جدا شدن کیسه می شود.
- حمل نکردن بارهای سنگین در مسافت های طولانی
با توجه به مواردی که گفته شد می توان نتیجه گرفت که کیسه کلستومی یکی از تجهیزات بسیار ساده پزشکی است که کاربرد فوق العاده ای در این حیطه دارد. این کیسه ها برای خروج مدفوع روی شکم افرادی که دچار مشکلات روده هستند؛ قرار داده می شود.